Son yıllarda Karadağ hem Türkler tarafından hem de yabancı yatırımcılar tarafından ilgi görünce, akıllara gelen ilk soru ‘Neden Karadağ’da Yatırım Yapıyorlar?’ oluyor. Küreselleşen dünya ve bilgi çağı özellikle yurt dışı yatırımlar konusunda çağın en hızlı günlerini yaşatıyor. Hızla gelişen batı dünyası da yeni ekonomik pazar arayışı içerisinde, ve bu furyaya Karadağ’a yakın olması sebebiyle Türkiye de eklemleniyor. Peki son dönemde neden Karadağ hakkında bu kadar konuşuluyor? Fırsatlar neler? Neden Karadağ’a yatırım yapılıyor? Sizin için bir liste hazırladık.
Karadağ şu özellikleriyle dikkat çekiyor:
• Siyasi ve ekonomik olarak istikrarlı ve demokratik yapı, çok kültürlü ve çok dinli toplum
- Bölgede iyi komşuluk ilişkilerinin aktif destekçisi ve bölgesel işbirliğine destekçi siyaset
- Haziran 2017’den beri NATO üyesi
- AB üyeliği için aday (2025 yılına kadar olası üyelik)
- 2012’den beri Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi (Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması – TFA)
- 2007’den beri Dünya Bankası üyesi
- 2007’den beri Uluslararası Para Fonu (IMF) üyesi
- Resmi para birimi Euro (€)
- AB (İstikrar ve Ortaklık Anlaşması), CEFTA, EFTA, Rusya, Türkiye ve Ukrayna ile yapılan serbest ticaret anlaşmaları sayesinde yaklaşık 800 milyon tüketicinin bulunduğu bir pazara erişimin sağlanması
- Adriyatik / Akdeniz’deki elverişli coğrafi konumu (Bar Limanı üzerinden ticaret için kolay erişim, Doğu ve Orta Avrupa’ya iyi demiryolu ve karayolu bağlantısı) ve teşvik edici iş ortamı sayesinde “Balkanlara Açılan Kapı”
- Aşağıdaki ülkelerle yürürlükte olan 22 Ekonomik İşbirliği Anlaşması: Avusturya, Belçika-Lüksemburg Ekonomik Birliği, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Hırvatistan, Macaristan, Almanya, Slovenya, İspanya, Romanya, Slovakya, Arnavutluk, Arjantin, Azerbaycan, Katar, Çin, Makedonya Cumhuriyeti, Sırbistan, İsviçre Konfederasyonu, Türkiye ve BAE
- Avusturya, Slovakya, Sırbistan, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Danimarka, Katar Devleti, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Malta, Fransa, Yunanistan, Hollanda, İsrail, Kıbrıs, Romanya, Almanya, Litvanya, Polonya, İspanya, İsviçre Konfederasyonu, Azerbaycan, Moldova ve Birleşik Arap Emirlikleri ile yatırımların karşılıklı teşvik edilmesi ve korunmasına ilişkin 23 adet ticari anlaşma
- Pek çok ülke ile yapılan ikili vergi anlaşmaları: Arnavutluk, Belçika, Beyaz Rusya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Mısır, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Hırvatistan, Hindistan, İtalya, İran, Çin, Kıbrıs, Kuveyt, Letonya, Macaristan, Makedonya, Malezya, Malta, Moldova, Almanya, Norveç, Polonya, Romanya, Rusya, Slovakya, Slovenya, Sri Lanka, İsviçre, İsveç, Türkiye, Ukrayna, Birleşik Krallık, İrlanda, Sırbistan, BAE, Azerbaycan, Avusturya, Portekiz. (Yakın zamanda Monako Prensliği ile de imzalandı)
- Dünya çapında 125’ten fazla ülkeden gelen yatırımcılar sayesinde, 2006 yılında bağımsızlığını yeniden kazanmasından bu yana bölgede kişi başına düşen en yüksek Doğrudan Yabancı Yatırım (DYY) oranı
- NATO’ya tam üye olduktan sonra 2018 yılında İttifak ülkelerinden yapılan yatırımlar %64,1 oranında artmıştır
- Yabancı şirketler ulusal şirketlerle aynı muameleyi görüyor
- Yabancı yatırımcılar herhangi bir sektöre yatırım yapabilir. Ayrıca kar veya temettü dahil olmak üzere fonları, varlıkları ve diğer malları transfer etmekte özgürdürler.
- Rekabetçi vergi sistemi (genel kurumlar vergisi ve kişisel gelir vergisi% 9’dur, belli bir değerin üzerindeki net maaşlar için % 11’dir)
- Serbest Ticaret Bölgeleri de dahil olmak üzere hem ulusal hem de yerel düzeyde yatırım için teşvikler ve vergi indirimleri
- Bir şirket oluşturmak için basit prosedür (1 € sermaye ile)
- 13 özel banka ile kaliteli bankacılık sektörü (ticari kamu bankaları yok)
- Nitelikli ve uygun fiyatlı işgücü: İş dünyasında giderek artan İngilizce bilen çalışan sayısı
- Giderek daha popüler hale gelen turizm ve yaşam destinasyonu (“Vahşi Güzellik” ve “Adriyatik’in İncisi” olarak nam salmış durumda)
- Dünyanın en hızlı büyüyen seyahat noktalarından biri, 2017’de Avrupa’nın en hızlı büyüyen ikinci seyahat destinasyonu
- Yıllık ortalama 240 güneşli gün ile elverişli iklim
- İyi erişilebilirliğe sahip coğrafi konum – çoğu Avrupa başkentine ve Avrupa şehirlerine yıl boyunca ve mevsimsel uçuşlara sahip 2 uluslararası havaalanı ve dünyanın farklı bölgelerine artan sayıda uçuş bağlantısı (ucuz bilet sağlayan havayolları da bulunmakta)
- Popüler deniz / seyir / yatçılık destinasyonu (Kotor Limanı, Bar Limanı, Porto Montenegro, Porto Novi, Marina Budva, Marina Bar, Luštica Bay gibi…)
- Oldukça serbest vize rejimi
Yukarıda saydığımız sebeplerle Karadağ, özellikle Korona sonrası yaşanması beklenen ticari ve turistik hareketlilikten nasibini alacak gibi görünüyor. Türkiye ile olumlu siyasi ikili ilişkileri, Türkiye’ye coğrafi yakınlığı ve Türkiye ile arasındaki vize serbestisi düşünüldüğünde, Karadağ’ın Türk yatırımcıların dikkatini çekmeye devam etmesi bekleniyor.