Şu anda ne Karadağ Merkez Bankası (“CBM”), ne Sermaye Piyasası Komisyonu (“CMC”) ne de en yetkili Devlet makamlarından Maliye ve Sosyal Refah Bakanlığı (“MoF”) ile diğer hükümet organları, ülkede kripto para birimlerinin kullanımını düzenleyen herhangi bir tutum veya politika belgesi yayınlamamıştır. Bununla birlikte, Temmuz 2021’de MoF, politikayı tanımlamak ve kripto para birimlerinin ve blok zinciri teknolojilerinin madenciliğini ve kullanımını düzenleyen yasal ve düzenleyici bir çerçeve oluşturmakla ve ayrıca kripto para birimlerinin ve blok zinciri teknolojilerinin kurulması ve kullanılmasının önündeki düzenleyici ve idari engelleri kaldırmakla görevli bir ‘Blok Zinciri ve Kripto Para Birimleri Direktörlüğü’ kurmaya karar verdi.

Karadağ, Avrupa Birliği’ne (“AB”) üyelik için aday ülkelerden biridir ve şu anda katılım müzakereleri sürecinde öncü konumdadır. Ayrıca, Karadağ Euro bölgesinin bir üyesi olmamasına rağmen, Euro’yu yasal para birimi olarak da kullanıyor. Ülkenin AB’ye katılma konusundaki güçlü arzusu göz önüne alındığında, yetkili Devlet makamları genellikle mevzuatını benimseme ve resmi politikalarını Avrupa müktesebatı topluluğu ve Avrupa kurumlarının genel yönergeleri ile uyumlu hale getirme eğilimindedir. Avrupa Komisyonu yakın zamanda Avrupa Parlamentosu ve Kripto Varlıklarındaki Piyasalar Konseyi’nin eldeki konuyla ilgili bir Düzenleme Önerisini yayınladığından, Karadağ’ın öneri kabul edildikten sonra burada yer alan çözümleri benimsemesi beklenebilir.

Şu anda, kripto para birimleri Karadağ’da resmi bir ödeme aracı olarak kabul edilmemektedir, ancak bunların bulundurulması ve/veya kullanılması açıkça yasaklanmamıştır.

Para politikasından ve bankacılık sisteminin düzenlenmesinden sorumlu kurum olarak CBM, bir basın açıklamasında sanal para birimlerinin Karadağ’da yasal bir ödeme aracı olmadığını ve bu para birimleri aracılığıyla kolaylaştırılan işlemlerin kendi riski altında gerçekleştirildiğini belirtti. CBM ayrıca, kaç kişinin ve şirketin bu para birimlerini ihraç ettiği ve yönettiği, veya ülkede kaç işlem yapıldığı hakkında bilgi sahibi olmadığını doğruladı. CBM’ye göre, kripto para birimlerinin Karadağ’daki bankacılık sistemi üzerinde herhangi bir etkisi yok ve bankacılık sistemine tehdit olarak algılanmıyor.

CBM, kripto para birimlerinin yasal doğasına yönelik herhangi bir kesin pozisyon benimsememektedir. Kısa bir açıklamada, CBM Genel Müdür Yardımcısı, kripto para birimlerinin elektronik menkul kıymetlere fiat para birimlerinden daha yakın olduğu yönündeki kişisel görüşünü dile getirdi, sebep olarak da şunları sıraladı: ödeme araçlarının sınırlı işlevine sahip olmaları; hesap birimi olmamaları; ve herhangi bir değer olarak saklanamaması. Bununla birlikte, kripto para birimlerinin bir noktada bu özellikleri elde etme olasılığı göz ardı edilmemiştir.

Karadağ’da Kripto Para Tanımı:

Karadağ’ın Kara Para Aklamanın Önlenmesi ve Terörizm Yasası’nda (Karadağca: Zakon o sprječavanju pranja novca i finansiranja terorizma) (“AML Yasası”) 2019’da yapılan değişiklikler, Karadağ hukuk sistemine sanal para birimlerinin tanımını getirmiştir. Sanal para birimleri, değerin dijital temsilleri olarak tanımlanır: (i) CBM veya diğer kamu otoriteleri tarafından verilmeyen; (ii) geleneksel bir para birimine bağlı olmayan; (iii) gerçek veya tüzel kişiler tarafından bir değişim aracı olarak kabul edilen; ve (iv) elektronik olarak aktarılabilir, saklanabilir ve takas edilebilen. 

Ek olarak, Şüpheli Müşterileri ve İşlemleri Tanımaya İlişkin Göstergeler Kural Kitabı (Karadağca: Pravilnik o indikatorima za prepoznavanje sumnjivih klijenata i transakcija) (“Kural Kitabı”) bazı kripto para birimlerini açıkça sanal para birimleri olarak listeler (örneğin Bitcoin, Litecoin). Bu tanım, kara para aklama veya terörün finansmanı amacıyla finansal sistemin kullanılmasının önlenmesine ilişkin (AB) 2015/849 sayılı Direktifi değiştiren ve 2009/138/EC ve 2013/36/EU sayılı Direktifleri (“2018/843 sayılı Direktif”) değiştiren Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 30 Mayıs 2018 tarihli (AB) 2018/843 sayılı Direktifine dayanmaktadır. Ancak ilginç bir şekilde bu direktifte sanal para birimlerinin yasal para birimi veya para statüsüne sahip olmaması koşulunu içeren herhangi bir bölüm yayınlamadı.

Kripto Para Birimi Düzenlemesi

Karadağ mevzuatı, kripto para birimlerinin kullanımını açıkça yasaklamamakla birlikte, kullanımları için sağlam ve kapsamlı bir yasal çerçeve de sunmamaktadır. Bununla birlikte, şimdiye kadar kripto para birimlerinin kullanım alanının yalnızca bazı yönleri (para iletimi ve kara para aklamanın önlenmesi ile ilgili) düzenlenmiştir. Bununla birlikte, kripto para birimlerinin yasal niteliğine, yani para, finansal araçlar veya diğer bazı varlık türlerine dahil edilmelerine bağlı olarak, bu araçlara / varlıklara uygulanan düzenlemeler kripto para birimleri için de geçerli olabilir.

Kripto Para Birimlerinin Satışı

Karadağ’da Bitcoin veya diğer tokenlerin satışıyla ilgili herhangi bir mevzuat bulunmamaktadır.

Kripto Vergilendirmesi

Kripto para birimleri, Karadağ’da özel vergi hukuku prosedürlerine tabi değildir. Buna göre, Karadağ vergi kuralları, kripto para birimleri içeren işlemlerden kaynaklanan gelir, kar veya kazançlar için herhangi bir özel vergi kuralı içermiyor. Ayrıca, Karadağ Vergi ve Gümrük İdaresi (“Vergi Dairesi”), kripto para birimleri içeren belirli işlemlere uygulanan vergi rejimi hakkında herhangi bir resmi görüş bildirmemiştir. Karadağ’da kripto para birimlerinin bir ödeme aracı olarak (özellikle Bitcoin) kullanılmasıyla gerçekleştirilen taşınmaz mal alım satımı ile ilgili çeşitli işlemler yapılmıştır. Bununla birlikte, bu sözleşmeler kripto para birimlerindeki değerinin yanı sıra emlak fiyatını Euro cinsinden de belirtmiştir. Noterde gerçekleşen bu satışta Vergi Dairesi, mülkün Euro cinsinden değeri üzerindeki geçerli vergileri hesapladı ve asıl ödemenin gerçekleştirildiği kripto para birimleri cinsinden ifade edilen değerini göz ardı etti.

Kripto Para Aktarım Yasaları ve Kara Para Aklamayı Önleme Gereklilikleri

AML Yasası, 2018/843 sayılı Direktifte öngörülen çözümlerden bazılarını aktarmıştır. AML Yasası, sanal para birimleri ve itibari para birimleri arasında değişim hizmetleri sağlayanlar da dahil olmak üzere, sanal para birimlerinin çıkarılması ve yönetilmesi ile ilgili faaliyetlerde bulunan tüm tüzel kişilerin ve gerçek kişilerin uyması gereken kara para aklama ve terör finansmanı önlemlerinin tespit edilmesini ve önlenmesini açıkça öngörmektedir. Kural Kitabı ayrıca sanal para birimlerinin terör finansmanı göstergeleri olarak kullanılmasından da bahsetmektedir.

Kripto Para Sahipliği ve Lisanslama Gereksinimleri

Karadağ’da, yatırım yöneticilerinin yatırım amacıyla kripto para birimlerine sahip olmaları konusunda herhangi bir kısıtlama olmadığı gibi, yatırım danışmanı veya fon yöneticisi olarak kripto para birimi sahibi olan birine de uygulanan açık bir lisanslama gereksinimi yoktur. Bununla birlikte, sermaye piyasası düzenlemelerine uygun olarak yatırım danışmanlarına/fon yöneticilerine getirilen genel lisanslama gereklilikleri bu özel durumda hala geçerlidir.

Kripto Para Madenciliği

Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin madenciliği hakkındaki mevzuat henüz Karadağ’da düzenlenmemiştir. Yani açıkça yasaklanmamıştır. Anayasa, kendisi veya kanunen yasaklanmamış her şeyin özgür olduğunu açıkça öngörmektedir. Ancak Karadağ’daki madencilik faaliyetleri üzerinde düzenleyici çerçeve ve denetimin yokluğu, potansiyel madenciler için bazı sorunlara neden olabilir.

Karadağ Sınırında Kripto Para Kısıtlamaları ve Beyanı

Açıkça belirlenmiş sınır kısıtlamaları veya kripto para birimi varlıklarını ülkeye girerken beyan etme yükümlülüğü yoktur.